sistem sanitari

4.1              PENGENALAN

Sistem sanitari merupakan sistem yang merangkumi peralatan kebersihan dan sistem paip kebersihan di dalam sesebuah bangunan. Mengikut peraturan bangunan 1985, sanitari merupakan pengumpulan air basuhan dan bahan-bahan kotoran dari bangunan untuk tujuan penghapusan yang terdiri daripada kelengkapan seperti paip saluran, ruang pemeriksaan dan tangki penghapus. Di antara kepentingan sistem sanitari adalah:

a)      Untuk mengumpul dan mengalirkan sisa domestik seperti pepejal dan air sisa.

b)      Untuk menghalang pencemaran bau dari sisa domestik.

c)      Untuk mengelakkan penyakit-berjangkit.

4.1.1        Jenis-jenis bahan

a)            Seramik

Seramik merupakan bahan yang popular dan banyak digunakan pada peralatan sanitari seperti tandas duduk atau tandas cangkung, besen basuh, urinal, sinki dan tab mandi. Seramik merupakan bahan yang diperbuat daripada tanah liat. Kekuatan bahan bergantung kepada komposisi campuran tanah liat dan suhu pembakarannya.

i)        Vitreous china

Mempunyai ciri-ciri kemasan yang baik.  Biasanya berwarna putih dan banyak digunakan untuk besen basuh. Kelemahannya ialah ia tidak boleh menerima hentakan yang kuat dan mudah pecah.

Rajah 4.1: jenis vitreous china

ii)      Stoneware

Ia diperbuat daripada tanah liat dan merupakan bahan yang kalis serapan walaupun tidak dilapis dengan pengilat.  Ia tahan lasak dari segi hentakan dan penggunaan. Ia banyak digunakan untuk saluran, sinki dan urinal. Biasanya dihasilkan dengan pelbagai warna.

Rajah 4.2: jenis stoneware

iii)    Glazed fireclay

Merupakan bahan yang mempunyai daya tahan yang baik dari segi hentakan dan penggunaan. Ia banyak digunakan di sekolah dan kilang kilang.  Ia biasanya digunakan pada peralatan sanitari seperti mangkuk tandas, sinki dan uninal

                                                           Rajah 4.2: jenis glazed fireclay

b)      Besi pra tuang

Ia digunakan terutamanya untuk peralatan yang besar seperti tab mandi, yang akan menjadi terlalu berat jika diperbuat daripada seramik. Merupakan bahan yang kuat tetapi berat dan boleh mempunyai sama ada putih atau kemasan vitreous berwarna. Ia adalah bahan yang sangat murah yang juga digunakan secara meluas untuk sinki dan besen basuh. Oleh kerana kos yang tinggi, penggunaannya adalah terhad kepada bangunan-bangunan awam dan komersil bagi penggunaan jangkamasa yang lama.

Rajah 4.4: jenis besi pratuang

c)      Keluli tahan karat (stainless steel)

Banyak digunakan secara meluas untuk pelbagai peralatan kebersihan termasuk mangkuk tandas, urinal, besen basuh dan sinki dapur. Ia sangat popular kerana ia mempunyai sifat-sifat berikut:

i)        Cantik dan kemas

ii)      Tidak mudah terhakis

iii)    Tahan lasak

iv)    tidak mempunyai permukaan kasar

v)      mudah dibersihkan

                                    Rajah 4.5:keluli tahan karat

d)      Plastik (Acrylic plastic)

Dihasilkan dalam pelbagai warna, ringan dan agak murah. mempunyai kemasan berkilat yang keras dan mempunyai cantik. Walau bagaimanapun ia tidak tahan apabila dikenakan dengan air panas dan cenderung untuk cair atau lembut.

Rajah 4.6: jenis plastik

e)      Kaca

Bahan ini lebih mahal daripada plastik tetapi lebih kukuh.  Ia kelihatan licin dan biasanya dikukuhkan dengan sejenis gel yang berkilat. Mempunyai warna yang pelbagai dan cantik.  Namun begitu ia tidak lasak seperti mudah sumbing dan tidak tahan hentakan.  ianya banyak digunakan untuk besen basuh di rumah-rumah kediaman.

Rajah 4.7: jenis kaca